ქართული ვაზის ძირითადი ჯიშები გავრცელების მიხედვით
ქართული ვაზის ძირითადი ჯიშები…
თეთრყურძნიანი:
რქაწითელი – კახეთი
კახური მწვანე – კახეთი
ხიხვი – კახეთი
წულუკიძის თეთრა – რაჭა
გორულა მწვანე – ქართლი
სუფრის მწვანე – ქართლი
ჩინური – ქართლი
ცოლიკაური – იმერეთი, გურია, სამეგრელო, აჭარა, აფხაზეთი
ციცქა – იმერეთი
კრახუნა – იმერეთი
წითელყურძნიანი:
საფერავი – კახეთი
ალექსანდრიული – ქვემო რაჭა
უსახელაური – ლეჩხუმი
ოჯალეში – სამეგრელო
ჩხავერი – გურია
ადესა – გურია, იმერეთი, აჭარა, სამეგრელო, ქართლი, კახეთი
ალადასტური – გურია, იმერეთი
რქაწითელი – საქართველოს უძველეს ჯიშთა ჯგუფს ეკუთვნის, კახეთის ვენახების თითქმის 70% რქაწითლისაგან შედგება. ხელშემწყობ ეკოლოგიურ პირობებში უხვმოსავლიანობით ხასიათდება. მტევანი საშუალო სიდიდის, ხშირ შემთხვევაში, ცილინდრული ფორმისაა. მარცვალი საკმაოდ თხელკანიანია. სრული მწიფობის პერიოდში მარცვალი მომწვანო-ყვითელ ფერს იღებს, წვნიანი და მეტად სასიამოვნო ტკბილი, ოდნავ მომჟავო გემოთი.
რქაწითლის ღვინოს აქვს ყველა ის ჰარმონიული თვისება, რაც უნდა ახასიათებდეს მაღალხარისხოვან სუფრის ღვინოს, ამასთანავე, ის ტრანსპორტაბელურია და დიდხანსაც ინახება.
რქაწითლის ყურძენი საუკეთესოა, როგორც სასუფრეც; კახეთის პირობებში სრულ მწიფობაში სექტემბრის შუა რიცხვებიდან შედის.
კახური მწვანე – ერთ-ერთი საუკეთესო ჯიშთაგანია. თბილი ზომიერი ჰავის პირობებში და არაგადამეტებულ მშრალ ნიადაგურ რაიონებში კარგი მოსავლიანობით ხასიათდება.
მტევანი ფორმით კონუსისებური, ფრთიანი და უფრო ხშირად თხელია; მარცვალი თხელკანიანია, წვნიანი, მეტად სასიამოვნო ტკბილი გემოთი.
კლიმატური პირობების მიმართ კახური მწვაველის ხანაში სინაზესთან ერთად მეტად სასიამოვნო ბუკეტს ივითარებს. კახეთის პირობებში ყურძენი სრულ მწიფობაში სექტემბრის შუა რიცხვებიდან შედის.
გორულა მწვანე – ძვირფასი საღვინე ჯიშია. ვაზი ღონიერი ზრდითა და საშუალო მოსავლიანობით ხასიათდება.
მტევანი დიდი ან საშუალოზე დიდი ზომისაა, ფორმით განიერკონუსისებური და განტოტვილია, მარცვალი -ოდნავ ოვალური, თხელკანიანი, მკვრივი. სრულ მწიფობაში მომწვანო ფერისაა მოყვითალო ელფერით; რბილობი წვნიანია, სასიამოვნოდ ტკბილი. მას ფართოდ იყენებენ მაღალხარისხოვანი შუშხუნა („შამპანური“) ღვინოების დასამზადებლად.
ეს ჯიში ძირითადად გავრცელებულია გორისა და კასპის რაიონებში, გვხვდება აგრეთვე ხაშურის, დუშეთისა და ცხინვალის რაიონებში.
ჩინური – თავიდანვე იცოდეთ, რომ ამ ჯიშს ჩინეთთან არავითარი კავშირი არა აქვს. მისი სახელი წარმოდგება სიტყვა „ჩინებულიდან“. საქართველოში, რაც საუკეთესო იყო, ჩინებულს უწოდებდნენ.
ეს ჯიში მართლაც ჩინებულია საღვინე და საშამპანურე მასალად. ვაზი ძლიერი ზრდითა და უხვმოსავლიანობით ხასიათდება. მტევანი მოგრძო ცილინდრული, ზოგჯერ ცილინდრულ-კონუსისებურია, საკმაოდ კუმსი. მარცვალი თხელკანიანია, ხორციანი, წვნიანი, სასიამოვნო ტკბილი გემოთი. ყურძენი სრულ სიმწიფეში შედის ოქტომბრის პირველი ნახევრიდან.
ჩინური ჯიში საუკეთესო სასუფრე ყურძნადაც ითვლება.
საფერავი – წითელყურძნიან ჯიშებს შორის კახეთის ზონაში უპირველესია, სამეურნეო დანიშნულებით – მეტად ძვირფასი. ვაზი ღონიერი ზრდით ხასიათდება და სათანადოდ შერჩეულ ნიადაგურ პირობებში კარგ მოსავალს იძლევა.
წყარო: ნიკოლოზ იოსებიძე, ყველაფერი საოჯახო მეურნეობის შესახებ (გამომცემლობა პალიტრა L)
მასალის გამოყენების პირობები