სამედიცინო ანომალიათა სამეფოში, რამდენიმე დაავადება თუ ატყვევებს ცნობისმოყვარეობასა და შეშფოთებას ისე, როგორც აკვაგენური ციება, ფართოდ ცნობილი, როგორც „წყლის ალერგია“.
ეს იშვიათი სნეულება, წყალთან კონტაქტის ერთი შეხედვით უწყინარ ქმედებას მტანჯველ განსაცდელად აქცევს და ადამიანთა ცხოვრებას ფრიად ართულებს. მათ შორის არის 22 წლის ლორენ მონტეფუსკო სამხრეთ კაროლინას შტატიდან.
მონტეფუსკოს წყლის ალერგიის დიაგნოზი დაუსვეს და მისი ცხოვრების თანმდევია კანის ღრმად ქავილის მტანჯველი შეგრძნებები. ეს კი მხოლოდ წყალთან შეხებით არის გამოწვეული. მისი მონათხრობი ცხადყოფს იმ შემზარავ გამოცდილებებს, რომლებსაც ამ საშინელი დაავადების მქონე ადამიანები განიცდიან.
მიჩნეულია, რომ წყლის ალერგია წარმოიქმნება კანთან წყლის შეხების შედეგად გამოწვეული ანომალიური იმუნური პასუხით. წარმოიდგინეთ, რომ თქვენი იმუნური სისტემა ფხიზელი დარაჯია, რომელიც ყოველთვის მზადყოფნაშია დამპყრობლების მიმართ. აკვაგენური ციების შემთხვევაში, წყალი როგორღაც იწვევს განგაშის პასუხს. შედეგად კი წარმოიქმნება ისეთი ნივთიერებები, როგორიცაა ჰისტამინი, რაც ნასუსხსა და ქავილს იწვევს.
მკვლევრებმა მიაკვლიეს მუტაციებს წყლის ალერგიებთან დაკავშირებულ სპეციფიკურ გენებში, მაგალითად, FABP5 გენში, რომელიც გადამწყვეტ როლს ასრულებს კანის ბარიერის ფუნქციაში. ამ გენში მომხდარი მუტაციები არღვევს კანის უნარს, რომ წყალი მოიგერიოს, რაც ააქტიურებს ანთებით რეაქციას.
მგრძნობელობას ასევე ხელს უწყობს იმუნურ რეგულაციებსა და კანის მთლიანობაში ჩართულ გენებში არსებული ვარიაციები. თუმცა, სიმწვავეზე გავლენას ასევე ახდენს ისეთი გარემოებითი ფაქტორები, როგორიც არის ჰორმონული ცვლილებები და ქიმიურ ნივთიერებათა ზემოქმედება.
გენეტიკური საფუძვლების შესწავლა ცნობებს გვაწვდის იმის შესახებ, თუ როგორ წარმოიქმნება ეს დაავადება და რა შეიძლება იყოს პოტენციური სამკურნალო საშუალებები. სპეციფიკური გენეტიკური მარკერების იდენტიფიცირებით, შეიძლება შემუშავდეს პერსონალიზებული მკურნალობის მიდგომა, რომელიც მიზანში დაავადების საფუძველ მექანიზმებს.
ამ ნაბიჯების მიუხედავად, წყლის ალერგიის შესახებ უმეტესი რამ ჯერ მაინც უცნობია. თუმცა, გენეტიკური, იმუნოლოგიური და დერმატოლოგიური ცნობების გაერთიანებით, მეცნიერთა მიზანია წყლის ალერგიის საიდუმლოთა გამომჟღავნება, რაც დიაგნოზისა და დაავადების მართვის გაუმჯობესების იმედს აჩენს.
წყლის ალერგიის პირველი დოკუმენტირებული ხსენება მე-20 საუკუნის ბოლო პერიოდს ეკუთვნის. დეტალურად არის აღწერილი შემთხვევები, როცა ადამიანები წყლით გამოწვეულ ქავილს განიცდიან.
მას შემდეგ, სამედიცინო ლიტერატურაში შემთხვევები სპორადულად ჩნდება. ბოლოდროინდელი ტენდენცია შემთხვევათა თანდათანობით ზრდაზე მიუთითებს, რაც განპირობებულია მედიკოსთა ცნობიერების ამაღლებითა და დიაგნოსტიკურ შესაძლებლობათა გაუმჯობესებით.
წყლის ალერგიის იშვიათობა მის საიდუმლოს უფრო მისტიკურს ხდის. ბუნდოვანების მიუხედავად, დაავადება წარუშლელ კვალს ტოვებს მის მქონეებზე. ამჟამინდელი შეფასებით, მსოფლიოში აღრიცხულია ასზე ნაკლები შემთხვევა. შედეგად, ის ჭინჭრის ციების ერთ-ერთი უიშვიათესი ფორმაა.
ამ ალერგიის მართვა დიდ გამოწვევას წარმოადგენს პაციენტებისა და ექიმებისათვის. არსებობს რამდენიმე სტრატეგია, რომელსაც ისინი იყენებენ.
მკურნალობა
ალერგიის ტრადიციული სამკურნალო საშუალებები დროებით შვებას გვთავაზობს, მაგრამ არ შველის გამომწვევ მიზეზს.
ექსპერიმენტული თერაპიები, მაგალითად, ფოტოთერაპია (კანზე ულტრაიისფერი სინათლის ზემოქმედება) მიზნად ისახავს იმუნური სისტემის დამშვიდებას და ანთების შემცირებას. ამ თერაპიამ გარკვეული იმედისმომცემი შედეგები აჩვენა სიმპტომების შემსუბუქების მხრივ.
ბიოლოგიური აგენტები. ე. წ. დიდმოლეკულიანი წამლები, რომლებიც ცილებისგან არის დამზადებული, მიზანში იღებს ალერგიულ რეაქციებში ჩართულ კონკრეტულ იმუნურ გზებს. ისინი უფრო მიზანმიმართულ თერაპიულ მიდგომას გვთავაზობს, რომელსაც აქვს სიმპტომების გრძელვადიანი მართვის პოტენციალი.
წყლისგან თავის არიდება რთულია და მოითხოვს ფრთხილ დაგეგმვას, მათ შორის, სუფთად ყოფნის ალტერნატიულ გზებს.
დამცავი ბარიერების გამოყენება, მაგალითად, დამარბილებელი კრემების, შეიძლება დაგვეხმაროს კანსა და წყალს შორის ბარიერის წარმოქმნაში, რამაც შეიძლება შეამციროს სიმპტომების სიმწვავე და სიხშირე.
წყლის ალერგიის გამომწვევი იმუნური მექანიზმების შემდეგი კვლევა გადამწყვეტია ახალ სამკურნალო საშუალებათა საპოვნელად.