სარეველად ითვლება ყოველი მცენარე, რომელიც დამუშავებულ მიწაზე მამულის პატრონის სურვილის გარეშე ხარობს და, როგორც წესი, დიდ ზიანს აყენებს მეურნეობას და მნიშვნელოვნად ამცირებს მოსავალს. ეს თითქოსდა უწყინარი, ზოგჯერ სამკურნალო ან საჭმელად ვარგისი სარეველა მცენარეები:
– იწოვენ წყლის მნიშვნელოვან რაოდენობას, გაცილებით მეტს, ვიდრე კულტურული მცენარეები. ძლიერ გამრავლებული სარეველა ხელს უშლის კულტურის ზრდა-განვითარებას.
– იყენებენ საკვები ნივთიერებების გაცილებით მეტ რაოდენობას, ვიდრე კულტურული მცენარეები. მაგალითად, მათთან შედარებით სარეველა ბოლოკას, რომელიც შვრიის ყანაში იზრდება, გაცილებით ძლიერი ფესვთა სისტემა აქვს, შესაბამისად, ნიადაგიდან კალიუმისა და აზოტის ორჯერ და ფოსფორის სამჯერ მეტ ნაერთებს იწოვს.
– გაცილებით სწრაფად იზრდებიან და კულტურულ მცენარეებს ჩრდილავენ, რაც ხელს უშლის მათ ნორმალურ განვითარებას.
– აქვეითებენ ნიადაგის ტემპერატურას, რადგან ნიადაგის ზედაპირს ჩრდილავენ. სარეველებით ძლიერ მოდებული და სუფთა ნათესების ნიადაგის ტემპერატურის სხვაობა 3ºჩ-ია.
– ავიწროებენ კულტურულ მცენარეებს, რადგან კვალში უმეტეს ადგილს იკავებენ, რითაც ხელს უშლიან მათ ზრდა-განვითარებას.
– ზიანს აყენებენ ნათესებს. მაგალითად, ხვიარა მცენარეები ხვართქლა და ბეგიაური იწვევენ ყანის ჩაწოლას, რომელიც გვიან და ცუდად ვითარდება. ჩაწოლილ ყანაში ხშირად მატულობს სინესტე, განსაკუთრებით წვიმების დროს, რაც უარყოფითად მოქმედებს ნათესზე.
– გადააქვთ ვირუსული დაავადებები, ჟანგა სოკო და სხვ. ხელს უწყობენ გრძელცხვირა ხოჭოების, ბაღლინჯოებისა და სხვა მავნებლების გამრავლებას.
– ფესვთა ძლიერი სისტემის გამო აძნელებენ ნიადაგის დამუშავებას, ართულებენ ჭარხლის მექანიზებული წესით ამოთხრას და ა.შ.
– მათი თესლის მინარევი აუფასურებს სათესლე მასალას; მიწისზედა ნაწილები – საქონლის საკვებად გათიბულ მცენარეებს, რადგან მათ შორის ხშირია შხამიანი მცენარეები, მაგალითად, შალაფა, ხვართქლა, ლენცოფა და სხვ.
სათესლე მასალიდან სარეველების თესლის გამორჩევა საკმაოდ შრომატევადი და ხარჯებთან დაკავშირებული საქმეა.
მოდებული სარეველებისგან (განსაკუთრებით ფესურის მქონე სახეობებისგან) მცირე ზომის ფართობების გასუფთავება მექანიკური წესით – დაბარვითა და გათოხნით, ყველაზე ეფექტური და ჯანმრთელობისთვის უსაფრთხოა. ყოველი დაბარვის დროს ფესურები უნდა აიკრიფოს და დაიწვას.
სარეველების განადგურებამდე გასათვალისწინებელია, რომ ზოგიერთ მათგანს სამკურნალო თვისებები აქვს ან პირუტყვის საკვებად გამოიყენება. მაგალითად, ისეთი ძვირფასი მცენარეები, როგორიცაა: კრაზანა, შავბალახა, ენდრო, მრავალძარღვა, ორკბილა, მატიტელა, ჭინჭარი და მრავალი სხვა, თავის დროზე უნდა მოიკრიფოს, გაშრეს და სახლის აფთიაქს შეემატოს. ასევე დასანანია ნაცარქათამა, ჯიჯლაყა, ჭინჭარი, კოფრჩხილა და ა.შ. ასეთები შეიძლება მარგვლის დროს გადავარჩიოთ და მხლად ვიხმაროთ.
ქვემოთ მოყვანილია გავრცელებული სარეველების დახასიათება და მათ წინააღმდეგ ბრძოლის ხერხები და საშუალებები.
რით გავაშენოთ ქარსაფარი ზოლი ?
წყარო: ნიკოლოზ იოსებიძე, ყველაფერი საოჯახო მეურნეობის შესახებ (გამომცემლობა პალიტრა L)
მასალის გამოყენების პირობები
