მოგვიანებით სტადიებზე კიბომ შეიძლება სრუ­ლად დაახშოს საყლაპავი. ყლაპვა შეუძლებელი ხდება, სეკრეტი გროვდება პირის ღრუში, რაც ძალიან შემაწუხებელია.

დიაგნოზი
საყლაპავის კიბოს დიაგნოზზე ეჭვის მიტანის შემთხვევაში საუკეთესო დიაგნოსტიკური პროცედურაა ენდოსკოპია, რის დროსაც დრეკადი მილი (ენდოსკოპი) საყლაპავის დასათვალიერებლად პირის ღრუდან შეჰყავთ. მიკროსკოპიული კვლევისთვის ექიმი ენდოსკოპით იღებს ქსოვი­ლის ნიმუშს (ბიოფსია) და ფაშარ უჯრედებს (ჯაგრისის დახმარებით). ობსტრუქციის გამოვლენა შესაძლებელია ბარიუმით ჩატარებული რენ­­­ტგე­ნო­ლოგიური კვლევით (პაციენტი სვამს ბა­­რი­­­უმის ფაფას, რომელიც ხილულია რენტგე­ნო­­ლოგიურად). კიბოს გავრცელების შესაფასებლად მიმართავენ კომპიუტერულ ტომოგრაფიას (კტ/ჩთ) და ენდოსკოპის საშუალებით ჩატარებულ ულტრასონოგრაფიულ სკანირებას.
პროგნოზი და მკურნალობა
საყლაპავის კიბოს დიაგნოზი, როგორც წესი, დაავადების გავრცელებამდე არ ისმება, რის გამოც სიკვდილიანობის მაჩვენებელი მაღალია. 5%-ზე ნაკლებია მათი რაოდენობა, ვინც 5 წელზე მეტს ცხოვრობს. ბევრი კვდება პირველი სიმპტომის გამოვლენიდან ერთი წლის განმავლობაში. რადგან საყლაპავის კიბოს თითქმის ყველა შემთხვევა ფატალურია, ექიმის მთავარ ამოცანას სიმპტომების კონტროლი წარმოადგენს, განსაკუთრებით ტკივილისა და ყლაპვის გაძნელების, რაც ძალიან აშინებთ პაციენტსა და მის ახლობლებს.
სიმსივნის ამოსაკვეთად ჩატარებულ ქირურ­გიულ ოპე­რაციას ყველაზე ხანგრძლივი შვება მო­აქვს. თუმცა გან­კურნება იშვიათია, რადგან ქი­რურ­გიული ჩარევის დროს, როგორც წესი, კიბო უკვე გავრცელებულია. ქი­მი­ო­თერაპიამ, დამოუკიდებლად ან სხივურ თერაპიასთან ერთად, შეიძლება მოხსნას სიმპტომები და რამდენიმე თვით გაახანგრძლივოს სიცოცხლე. ხანდახან ოპე­­რაციისწინა რადიაციული თერაპია ქიმიო­თე­რა­პიასთან კომბინაციაში ზრდის ქირურგიული გან­კურნების სიხშირეს. სიმპტომების მოხსნისა­კენ მიმართული სხვა ღონისძიებები მოიცავს საყ­­­ლაპავი მილის შევიწროებული ადგილის გა­გა­­­ნი­­ერებას (დილატაცია) და შემდგომ მილის ჩად­გმას საყლაპავის გამავლობის შესანარჩუნებ­ლად (სტენტი), სიმსივნის შემოვლას ნაწლავის მარ­ყუჟის გამოყენებით (შუნტი) და ლაზერული ფოტოთერაპიის ჩატარებას, რომლის დროსაც სინათლის მაღალენერგიულ ნაკადს მიმართავენ საყლაპავის ობსტრუქციის გამომწვევი კიბოს ქსო­ვილის დასაშლელად.
კიდევ ერთი ტექნიკა, რომელიც სიმპტომების მოსახსნელად გამოიყენება, ფოტოდინამიკური თე­რაპიაა. ამ დროს მკურნალობამდე 48 საათით ადრე ვენაში (ინტრავენურად) შეჰყავთ სინათლემგრძნობიარე საღებავი (კონტრასტული აგე­ნტი). კიბოს უჯრედები საღებავს ბევრად უფ­რო მაღალი ინტენსივობით ითვისებს, ვიდრე საყ­ლაპავის ნორმალური ქსოვილი. ენდოსკოპის საშუ­ალებით საყლაპავში შეტანილი ლაზერის სხივი ააქტიურებს საღებავს და საღებავი, ანადგურებს რა კიბოს ქსოვილს, ათავისუფლებს საყლაპავის მილს შევიწროებისაგან. იმ შემთხვე­ვებში, როცა, სუსტი ჯანმრთელობის გამო, ქი­რუ­რ­გიული მკურნალობა არ არის შესაძლებელი, ფოტოდინა­მი­კური თერაპია ობსტრუქციის გა­მომ­წვევ წარმონაქმნს ბევრად უფრო სწრაფად ანადგურებს, ვიდრე რადიაციული ან ქიმიო­თერაპია.
ადეკვატური კვების ფონზე ნებისმიერი მკუ­რნალობა უფრო ეფექტური და ადვილად გადასატანია. პირებს, რომელთაც ყლაპვა შეუძლიათ, საკვებად ეძლევათ სა­კვ­ები ნივთიერებების კონცენტრირებული სითხე. მათ, ვისაც ყლაპვა არ შეუძლიათ, შეიძლება დასჭირდეთ ზონდით ან ინტრავენური კვება.
რადგან სიკვდილი გარდაუვალია, საყლაპავის კიბოს დიაგნოზის მქონე პირმა გარკვეული გეგმები უნდა დასახოს. კერძოდ, მას უნდა ჰქონდეს გულახდილი საუბარი მკურნალ ექიმთან სიცოცხლის ბოლო ეტაპზე ჩასატარებელი სამედიცინო დახმარების საჭიროებასა და ფორმაზე (წინასწარ გაცხადებული ნება).

საყლაპავის არაავთვისებიანი სიმსივნეები