ივლისი
თქვენს ბაღჩა-ბოსტანში, ბაღსა და ვენახში ივლისშიც ბევრი სამუშაოა. ხენდროს მოსავლის აღებიდან 2-4 კვირის შემდეგ ფოთლებს მთლიანად ჭრიან მიწის ზედაპირიდან 5-7 სმ-ის სიმაღლეზე და წვავენ. თუ ნარგავი ძალიან გახშირებულია, შეათხელეთ და ახალ ადგილზე გადარგეთ.
ბაღში ივლისის მეორე ნახევრიდან აგვისტოს ბოლომდე კვირტით მყნობის დროა. იმ დღეს, როცა მყნობას დააპირებთ, თქვენთვის სასურველი ჯიშის მსხმოიარე ხიდან ააჭერით წლევანდელი, ოღონდ კარგად გამერქნებული ყლორტი. წააჭერით თავსა და ბოლოში ორი მუხლის სიგრძე და გადაყარეთ. რაც დაგრჩებათ, ის გახლავთ საუკეთესო სანამყენე კვირტები. წააჭერით ყველა ფოთოლი და დატოვეთ მხოლოდ ფოთლის ყუნწები, ჩაალაგეთ ყლორტები წყლიან ჭურჭელში ბოლოებით ქვემოთ ისე, რომ ჩაყოფილი ჰქონდეს მხოლოდ ერთი მუხლის ზომაზე. მიიტანეთ ამ მდგომარეობაში ყლორტები დასამყნობად შერჩეულ საძირე ხემდე. საძირის ტოტების ზედა ნაწილში სამყნობი დანით, რომელსაც საპირისპირო მხარეს აქვს სპეციალური პლასტმასის ბრტყელი, წამახვილებული ფორმის ფირფიტა, გააკეთეთ ასო თ-ს მაგვარი ჭრილი, რომლის ზომებიც უნდა იყოს: ვერტიკალურად – 3-4 სმ, ჰორიზონტალურად – 1,5 სმ. დანის სპეციალური ფირფიტით (ან წამახვილებული ჯოხით) გახსენით კვირტის ჩასასმელი ადგილი, ამოიღეთ ყლორტი წყლიდან, აათალეთ კალმიდან კვირტი თავის ყუნწიანად ისე, რომ კვირტის ზემოთ დარჩეს არა უმეტეს 0,5სმ-ისა, ხოლო ქვემოთ – 1,5 სმ. ჩასვით კვირტი ფაქიზად და შემოუჭირეთ საიზოლაციო ლენტი. სახვევი მოახვიეთ ზემოდან ისე, რომ კვირტი ჩანდეს, დანარჩენი ნაწილი კი კარგად იყოს შეკრული. 2 კვირის შემდეგ შეამოწმეთ ნამყენი. თუ ფოთლის ყუნწი ხელის ოდნავი შეხებით მოძვრება, ე.ი. კვირტი შეხორცებულია.
ხეხილს შტამბზე და ვარჯის შუაში ამონაყარები შეაცალეთ. მსხმოიარე ტოტებს ორკაპები შეუდგით, მანამდე კი ორკაპში ცოტაოდენი თივა ჩაუდეთ, რომ ღერო არ დაზიანდეს.
ვენახში ახლა კარგი დროა ნამხარისა და ზედმეტი ყლორტების შესაცვლელად და საყრდენზე ყლორტების მისაბმელად, გარდა ამისა, ვაზს აუცილებლად დასჭირდება შეწამვლაც: ჭრაქის დროს – ბორდოს ხსნარით, ნაცრის საწინააღმდეგოდ – გოგირდით ან კომბინირებული საშუალებით.
ზაფხულის `ცხელი ხაზი~. ამ გაგანია სიცხეში, თუ ყოჩაღად არ მოიქცევით, შეიძლება მერქნიანების მოსავალიც გაგიფუჭდეთ და ნარგაობაც დაგიზიანდეთ. კი, ბატონო, ხანდახან კი დაიქუხებს და წამოვა `თხლიშინა~ წვიმა, მაგრამ ასეთი წვიმა ნიაღვრებს უფრო წარმოშობს, ვიდრე რწყავს. აი, როცა ჟუჟუნა წვიმა მოდის ერთი-ორი დღის განმავლობაში, მაშინ კი მართლა იჟღინთება დალოცვილი მიწა. თუ შეშრობისთანავე ძირებს დამულჩავთ, მიწაც კარგა ხანს შეინარჩუნებს ტენს. ხეხილისა და ბუჩქოვანი კულტურების ნიადაგში მთელი სეზონის განმავლობაში 60-70% ტენი უნდა იყოს, რაც მერქნიანების განვითარებისათვის საუკეთესო რაოდენობაა. რა თქმა უნდა, ამის მისაღწევად წვიმას ვერ დაველოდებით, მცენარეები უნდა მოვრწყოთ. შტამბის ირგვლივ ერთი ბარისპირის სიღრმეზე გააკეთეთ ჯამები, რამდენჯერმე შეავსეთ წყლით და ბოლოს მშრალი მიწა, ან მულჩი – ბალახი, თივა ან ფოთლები მოაყარეთ. ჯამის რამდენჯერმე გავსება იმიტომ არის აუცილებელი, რომ წყალმა მცენარის ვარჯის მთელ სიგანეზე გაჟონოს.
მერქნიანების მორწყვის საუკეთესო ვადებია:
1. ადრე გაზაფხულზე, კვირტების გაშლამდე. ეს ხელს უწყობს ნორმალურ ყვავილობასა და გამონასკვას. ყვავილობის პერიოდში მორწყვა დაუშვებელია, რადგან ნასკვები დიდი რაოდენობით ცვივა.
2. გამონასკვიდან 15-20 დღის შემდეგ. ამ პერიოდში რწყვა მნიშვნელოვანია, როგორც მიმდინარე ნაყოფიერების, ისე მომავალი წლის საყვავილე კვირტების ჩასახვისათვის.
3. განუვითარებელი ნასკვების ჩამოცვენის შემდეგ შერჩენილი ნაყოფის ზრდის უზრუნველსაყოფად, თუ ნიადაგში ტენი საკმარისია, ნუ მორწყავთ.
4. განსაკუთრებით საჭიროა მორწყვა უშუალოდ მოსავლის აღების შემდეგ, რადგან ფესვთა სისტემა დასუსტებულია და წყალთან ერთად საჭიროებს სასუქის შეტანასაც.
ვენახი. მიუხედავად იმისა, რომ ვაზი გვალვაგამძლე კულტურაა, მინიმუმ სამი მორწყვა მაინც სჭირდება:
1. ყვავილობამდე (ეს, რა თქმა უნდა, უკვე ჩატარებული გექნებათ).
2. ისრიმობის ფაზაში, ანუ როცა მწვანე მარცვალი მსხვილდება.
3. სიმწიფის დაწყებამდე.
ბოსტანი, ბაღჩა. სხვადასხვა კულტურა ნიადაგის ტენიანობას სხვადასხვანაირად მოითხოვს.
ტენიანობის ყველაზე მომთხოვნ მცენარეებად ითვლება: თვის ბოლოკი, ისპანახი, სალათა, კომბოსტო, ფოჩიანი ხახვი, კამა, ნიახური; მათთვის აუცილებელია 4-5 დღეში ერთხელ მორწყვა – 1მ2-ზე საშუალოდ 40 ლ წყალი.
ნაკლებად მომთხოვნია (ზემოთ ჩამოთვლილთაგან შედარებით): კიტრი, თავიანი ხახვი, ნიორი, პამიდორი, წიწაკა, ბადრიჯანი; სეზონზე საკმარისია 7-8 მორწყვა (7-8 დღეში ერთხელ) – 1მ2 -ზე საშუალოდ 35 ლ.
უფრო ნაკლებად მომთხოვნია: ჭარხალი, ყაბაყი, სტაფილო, კარტოფილი, ბარდა, ლობიო, სატაცური; 5-6 მორწყვა სეზონზე, 1მ2 -ზე – დაახლოებით 30ლ.
გვალვაგამძლეა: გოგრა, ნესვი, საზამთრო, სიმინდი; ესაჭიროება 15-18 დღეში ერთხელ მორწყვა, 1მ2-ზე – 30 ლ.
მიუხედავად ზემოთ ჩამოთვლილი მონაცემებისა, აუცილებელია ამინდის გათვალისწინებაც.
ივნისი – ზაფხულში მხოლოდ ამინდის იმედზე ნუ ვიქნებით, ახლა ნიადაგს ესაჭიროება ხშირხშირად გაფხვიერება. არ უნდა დავუშვათ, რომ მიწამ პირი შეიკრას
წყარო: ნიკოლოზ იოსებიძე, ყველაფერი საოჯახო მეურნეობის შესახებ (გამომცემლობა პალიტრა L)
#datashvil #drpkhakadze #sheniambebi #shenisofeli
მასალის გამოყენების პირობები
